Piernikowy jeż

W E S O Ł Y C H    Ś W I Ą T !

Piernik miękki, aromatyczny ze skórką pomarańczową i orzechami - obłożony  masą czekoladową i migdałami. Bardzo dobry i miękki od razu po upieczeniu i nie zmienia tego stanu przez długi czas. Piekłam go dużo wcześniej, bo miałam czas, a pierniki suche mogą długo poleżeć. Dekorację masą i migdałami dobrze jest zrobić bliżej świąt i przechowywać już w lodówce.

SKŁADNIKI: dwie półokrągłe foremki -10 x 33 cm

3 szklanki mąki

1 szklanka miodu

1 szklanka cukru

1/2 szklanki oleju

3/4 - 1 szklanki mleka

3 łyżki kakao

1 łyżka przypraw do piernika 

3 łyżki posiekanych orzechów włoskich

3 łyżki posiekanej smażonej skórki pomarańczowej*

2-3 jaja

1 łyżeczka amoniaku

masło do formy

masa czekoladowa:

1/2 szklanki mleka

2 żółtka

1 łyżka cukru

100 g gorzkiej czekolady

200 g masła - temperatura pokojowa

100 g migdałów

PRZYGOTOWANIE:

• Mąkę przesiać do miski.  Zrobić dołek.
• Miód z cukrem podgrzewać do lekkiego zrumienienia i  od razu wlać do mąki. Dodać olej i 3/4 szklanki mleka wymieszanego z kakao (do kakao dodawać stopniowo mleko, do uzyskania pasty, potem dodać resztę mleka). Dodać jeszcze przyprawy, orzechy i skórkę pomarańczową - wyrobić drewnianą łyżką, w razie potrzeby dodać jeszcze trochę mleka i zostawić do wystygnięcia.

WYKONANIE:

1. Piekarnik nagrzać do temperatury 160℃. Formę wysmarować masłem.
2. Do wystudzonego ciasta dodać jaja, amoniak wymieszany z kilkoma łyżkami wody lub mleka. Ciasto dobrze wyrobić, wyłożyć do przygotowanych form i wstawić do piekarnika, po ok. 1/2 godziny temperaturę zwiększyć do 170℃ - piec do suchego patyczka. Po upieczeniu wyjąć z form i wystudzić.
3. Migdały: migdały zalać wrzątkiem, odlać wodę i zalać drugi raz wrzątkiem - trzymać w wodzie, aż skórka będzie dała się bez problemów zdjąć. Odcedzić i od razu, zanim wyschną usunąć skórkę. Pokroić migdały wzdłuż na dwa, trzy razy - też najlepiej od razu po obraniu, są miększe i łatwiej kroić. 
4. Masa: mleko zagotować. Zdjąć z ognia. Żółtka rozetrzeć z cukrem, zahartować dodając stopniowo mleko - mocno podgrzać( do temp. ok. 80 ℃). Czekoladę posiekać, zalać gorącym mlekiem z żółtkami - zostawić do zmiękczenia czekolady i mieszać do uzyskania jednolitej masy. Wystudzić do temperatury pokojowej. Masło zmiksować, dodawać masę czekoladową - do uzyskania jednolitej masy.
5. Masę czekoladową wyłożyć na zimne ciasto, wyrównać, wciskać migdały. Schłodzić. Przechowywać w lodówce.

*można zastąpić otartą skórką z pomarańczy
SMACZNEGO!

Pierniczki choinkowe 2

Pierniczki choinkowe - nie odkształca się w trakcie pieczenia nadana im forma. Miękkie przy wyjmowaniu z piekarnika - trzeba robić szybko dziurki do powieszenia na choince. Kilka minut po upieczeniu robią się bardzo sztywne. 

SKŁADNIKI: na ok. 6 blach z piekarnika (50 cm)

6 szklanek mąki - z tego odjąć do podsypywania
1,5 szklanki cukru
łyżka masła 
150 g śmietany kremówki
4 łyżki miodu
1 łyżka zmielonych przypraw do piernika*
2 całe jaja
2 żółtka
1 łyżeczka sody oczyszczonej

lukier królewski, posypki - do dekoracji

PRZYGOTOWANIE:

• Cukier wsypać do dużej patelni i na małym ogniu podgrzewać, aż cukier zacznie się rozpuszczać - nie mieszać, ew. poruszać patelnią. Podgrzewać do uzyskania dość ciemnego karmelu. Jak osiągnie mocny kolor dodać masło i po trochu śmietanę  i jeszcze chwilę pogotować.  Zdjąć z ognia, dodać miód- wymieszać. Zostawić do przestudzenia, ale nie do całkowitego wystudzenia.

WYKONANIE:

1. Mąkę przesiać do miski - najlepiej miksera stojącego. W środku mąki zrobić dołek,  dodać przyprawy. 
2. Wlać do mąki karmel** - zacząć mieszać, dodać jaja, sodę wymieszaną z niewielką ilością mleka lub wody. 
3. Wyłożyć na stolnicę posypaną mąką - wyrobić krótko rękami, jeśli jest za miękkie wgnieść trochę mąki.
4. Wałkować na cienkie placki. Wycinać foremkami. dowolnie udekorować.
5. Jak wszystkie tego typu pierniczki do jedzenia od razu są za twarde. Najlepiej przechowywać w puszce, żeby szybciej zmiękły można do niej włożyć jabłko.
6. Dekorowałam gotowym lukrem królewskim, przy pomocy kornetu zrobionego z papieru do pieczenia.

*samych przypraw bez dodatków. Gotowej przyprawy trzeba dać więcej, bo zawiera poza przyprawami inne dodatki m.in. cukier
** można przelać przez sitko - w celu uniknięcia nierozpuszczonych grudek karmelu. Grudki nierozpuszczonego karmelu dziurawią ciasto przy wałkowaniu, a jeśli zostaną w cieście - topi się w trakcie pieczenia i zapada się w tym miejscu.

SMACZNEGO!

Źródło: książka "Pszczoły i ludzie" Ireny Gumowskiej, Pierniczki choinkowe I - składniki bez zmian. 

Pierniczki lukrowane

Pierniczki, jak małe pączuszki - od razu dobre do jedzenia. Szybkie do zrobienia - można toczyć kulki w rękach, lub kroić z utoczonego wałka. Wystudzone pierniczki wrzuca się do miski - polewa lukrem, miesza, żeby pokryły się całe.

SKŁADNIKI:  ok. 90 szt. wielkości 7,5 ml (1/2 łyżki)

4 szklanki mąki (625 g)
200 g cukru
125 g miodu
2 łyżeczki przypraw do piernika
7 g masła
2 jaja
1 i 1/2 łyżeczki sody

lukier:
300 g cukru kryształu
1/2 szklanki wody
1 łyżka soku z cytryny lub 1/2 łyżki 3% octu
aromat czy np. woda różana

PRZYGOTOWANIE:

• Na patelnię wsypać 3 łyżeczki cukru - mocno zrumienić, wlać 1/4 szklanki wody - zagotować. Wyłączyć gaz, wsypać pozostały cukier - wymieszać do rozpuszczenia (nie czekałam do całkowitego rozpuszczenia) - dodać miód, przyprawy - ostudzić.
• Przesiać mąkę, część odłożyć do podsypania - dodać karmel, masło, jaja, sodę wymieszaną z niewielką ilością wody lub mleka. Zagnieść ręcznie lub mikserem stojącym z hakiem do zagniatania. Ciasto powinno być delikatnej konsystencji - jak na pierogi. Jeśli jest za rzadkie dodać mąki, jeśli za gęste dodać wody. Przykryć miską i zostawić do zastygnięcia.

WYKONANIE:

1. Piekarnik nagrzać do temperatury ok. 180℃.
2. Z ciasta toczyć kulki*. Można tak jak ja: nabierać przy pomocy miarki wielkości 1/2 łyżki, toczyć kulki i od razu układać na blasze wyłożonej papierem do pieczenia - z niedużymi odstępami.
3. Piec ok. 10 - 15 min do zrumienienia. Po upieczeniu wsypywać do dużej miski - wystudzić
4. Po wystudzeniu oblać lukrem, mieszać łopatką, żeby wszystkie oblały  się lukrem. Tak przygotowane pierniczki układać na tacach w odstępach jeden od drugiego - zostawić do obeschnięcia.
5. Lukier: cukier wsypać do rondelka, zalać wodą i gotować pod przykryciem do rozpuszczenia cukru. Dodać sok z cytryny lub ocet - gotować bez przykrycia syrop "do nitki" lub temp. ok. 115℃. W trakcie gotowania pędzlem maczanym w wodzie obmywać boki rondelka, żeby nie krystalizował się cukier. Lukier zdjąć z ognia, skropić powierzchnię wodą i zostawić do ostudzenia do temp. ok 60℃. Jeszcze ciepły lukier ucierać wałkiem, aż zacznie się robić  biały. Gdyby za szybko gęstniał dodać trochę ciepłej wody, albo soku z cytryny - od razu wylać na pierniczki i wymieszać. 

*W oryginalnym przepisie wykłada się na stolnicę, toczy się wałeczek o średnicy ok. 3 cm i kroi się kwadraty, trójkąty i in.

SMACZNEGO!

Źródło: Kuchnia Polska wydanie z 1979 r. - praca zbiorowa.

Angielskie ciasto świąteczne

Inna wersja Tradycyjnego angielskiego ciasta świątecznego - w tamtym są same owoce suszone i kandyzowane - dlatego często nazywane jako angielskie ciasto owocowe, w tym natomiast występuje spora część orzechów włoskich. Spotkałam się też z nazwą angielski keks, choć jest podobny składem do naszego - to smakowo jest inny. Cechą tych ciast jest to, że powinny być upieczone dużo wcześniej, zanim będzie się je spożywać - smaki i wilgotność muszą przeniknąć - dzięki temu jest zwarty, jakby sprasowany. Może i powinien być dużo wcześniej upieczony - to ciasto cechuje się bardzo długą trwałością. Dekorację lukrem proponuję zrobić już bliżej Świąt, bo jego wilgotne wnętrze powoduje rozmiękanie lukru. I z tego względu nie należy zamykać go szczelnie i najlepiej przechowywać w lodówce. 

SKŁADNIKI: 2 miski o średnicy 20 cm wys. ok. 11 cm 

250 g suszonych moreli

400 g kandyzowanych owoców

50 g kandyzowanego imbiru

400 g orzechów

2 łyżki skórki pomarańczowej

2 łyżki skórki cytrynowej

350 g mąki

3 łyżeczki proszku do pieczenia

1/2 łyżeczki goździków i ziela angielskiego - mielone

150 g masła - miękkie + do smarowania

150 g cukru

6 jaj

6 łyżek rumu/ cherry

słoiczek dżemu morelowego

dekoracja opcjonalnie:

lukier plastyczny biały - do obłożenia i do kropek

Mikołaj:

piernik* - trójkąt o boku 9 cm.

twarz Mikołaja - marcepan 

nos - marcepan + odrobina czerwonego lukru

czapka - lukier plastyczny czerwony

oczy - lukier plastyczny czarny 

grzywka i wzorek na płaszczu - lukier królewski

PRZYGOTOWANIE:

• Owoce opłukać, sparzyć, ew.  namoczyć - pokroić w paseczki, imbir w kostkę, posiekać orzechy, drobno pokroić skórkę pomarańczową i cytrynową.
• Mąkę wymieszać z proszkiem do pieczenia i przyprawami.

WYKONANIE:

1. Piekarnik nagrzać do temperatury 160℃. Formy natłuścić masłem.
2. Jaja roztrzepać. Masło ubić z cukrem, połączyć z jajami, wlewając je stróżką, potem dodać połowę mąki - zmiksować.
3. Drugą część mąki wymieszać z bakaliami, dodać do masy i połączyć całość.
4. Piec ok. 1,5 godziny.  Po upieczeniu zostawić w formie na ok. 10 min, potem wyjąć na kratkę.
5. Po upieczeniu nakłuć  patyczkiem i nasączyć**. Wystudzić, przechowywać szczelnie zamknięte w chłodnym miejscu, czy lodówce ok 2-3 tygodni. 
6. Udekorować. Ciasto posmarować gorącym dżemem morelowym przetartym przez sito. Rozwałkować biały lukier plastyczny, obłożyć nim ciasto. Na dole wykończony jest "sznurem pereł" - zrobiony przy pomocy  specjalnego szablonu***
7. Kropki: toczyć małe kuleczki z lukru plastycznego, smarować pędzelkiem maczanym w wodzie miejsce przyklejania kropek i lekko spłaszczać przy przyklejaniu do lukru.
8. Mikołaj: lukier do piernika przyklejać zwilżając go wodą. Obłożyć białym i czerwonym lukrem - jak na zdjęciach. Buźkę przykleić z rozwałkowanego marcepanu. Rozrobić lukier królewski - kornetem z papieru ozdobić płaszcz Mikołaja, odciąć kornet na większy otwór i dookoła buźki zrobić włosy. Wąsy wyciąć z lukru plastycznego. Nosek - można rozmieszać marcepan z czerwonym lukrem, albo zabarwić marcepan barwnikiem. Przykleić oczy. Przymocować Mikołaja*.
9. Z dekoracją z lukru plastycznego nie przechowywać szczelnie zamkniętego.

* Piernik piekłam przy okazji pieczenia pierniczków - dobrze byłoby zapiec z patyczkiem - łatwiej będzie go umocować. Ja mocowałam przy pomocy grubej warstwy lukru.

**Nasączanie można powtarzać kilkakrotnie w ciągu leżakowania - wtedy nie smarować dżemem od razu.
*** Szablon tak jak przy Tradycyjnym angielskim cieście świątecznym 

SMACZNEGO!

Pierniczki choinkowe z żytniej mąki

Pierniczki, które piekłam w tamtym roku - a dekorowałam po świętach z wykorzystaniem lukru królewskiego. Lukier królewski wymaga użycia surowych białek - czego unikam, ale udało mi się kupić przez internet proszek do przygotowania lukru królewskiego. Do takich dekoracji użyta jest minimalna ilość, choć za gotowizną nie przepadam, wolę taką alternatywę.  Przyznam szczerze, że nie mam zdolności plastycznych i cierpliwości do dekoracji wymagających super dokładności - ale uwielbiam je i podziwiam dekoracje tego typu. Warto znaleźć czas i zrobić wg swoich możliwości - nawet jeśli nie są idealne - czasem nawet bardziej cenne, jak zrobione z trudem. 

Przepis ten nadaje się do zrobienia chatki z piernika - rozwałkowuje się na placek i jeszcze ciepłe kroi potrzebne elementy domku.

SKŁADNIKI: - bardzo duża porcja

800 g mąki żytniej

200 g mąki pszennej

500 g cukru

300 g miodu

6 jaj

1 łyżeczka sody oczyszczonej

1/2 łyżeczki mielonych goździków, trochę cynamonu, imbiru, skórka otarta z cytryny*

lukier królewski

PRZYGOTOWANIE:

• Zmieszać oba rodzaje mąki i przesiać.
• Jaja ubić z cukrem i miodem - dodać do nich sodę i przyprawy. Dodać mąkę i wyrobić ciasto.
• Surowe ciasto przykryć i zostawić na 20 godzin.

WYKONANIE:

1. Piekarnik nagrzać do temperatury ok. 200℃. Blachę natłuścić lub wyłożyć papierem do pieczenia.
2. Ciasto rozwałkować, wykrawać dowolne kształty. 
3. Piec  ok 15 min. Jeszcze ciepłe - przeznaczone do zawieszenia - przedziurawić np. wykałaczką.
4. Po wystudzeniu rozrobić lukier królewski. Dekorować przy pomocy  kornetu - najlepiej zrobić samemu z papieru (sposób zrobienia można znaleźć na YouTube).
5. Pierniki przechowywać w metalowej puszcze, szczelnie zamknięte. Do szybkiego zużycia w puszce umieścić jabłko - szybciej zmiękną. 

* Są mało korzenne - na tą ilość mąki proponuję zwiększyć ilość przypraw - jeśli lubicie, bo ja tak.

SMACZNEGO!

Źródło: książka "Pszczoły i ludzie" Ireny Gumowskiej, Pierniczki choinkowe II - składniki bez zmian. Dodatkowo podana była w składnikach glazura: 2 białka i 160 g cukru pudru. A w treści: ciastka przed pieczeniem posmarowane rozbitym jajem (?).